علت ترس برخی کودکان از تاریکی

ترس از تاریکی بین سنین 3_2 سالگی آغاز شده و باوجود آنکه در سال‌های بعد قدری کاهش می‌یابد، ولی تا حدود 12_10 سالگی نیز ادامه پیدا می‌کند. این ترس در سال‌های اول خردسالی بهنجار و پس از آن تبدیل به ترس مرضی و بیمارگونه می‌شود.

یکی از جاهایی که باعث ترس کودک از تاریکی می‌شود، هنگامی است که والدین یا نزدیکان کودک به عنوان تنبیه از او بخواهند تا در مکان‌های تاریک(اتاق، انباری، زیرزمین و...) تنها بماند.

چه بسا گاهی علت ترس کودک از تاریکی این باشد که نمی‌داند که در تاریکی چه کار باید بکند. در مواردی هم این ترس به دلیل تصورات و تخیلات عجیب و غریب کودک در مورد موجودات فضایی و خیالی یا آدم دزدها است که از اطرافیان خود می‌شنود و یا گاهی خواب می‌بیند. 

 از منظر بیشتر کودکان، تاریکی نشانه و مظهر موجود ترسناک و خیالی است که می‌توانند به او صدمه بزنند.

کودکانی که از تاریکی و تنهایی می‌ترسند، به شدن دچار ترس و اضطراب می‌شوند و سعی در فرار از آن موقعیت ترسناک هستند. لذا اینگونه کودکان بیش از هرچیز نیازمند احساس آرامش و امنیت روانی هستند که والدین آنان می‌توانند به آن‌ها ببخشند.

راهکارهای مقابله کودکان در برابر ترس از تاریکی؛

در ابتدا باید علت ترس کودک از تاریکی را شناخت. از این رو والدین قادر خواهند بود که نسبت به رفتارها و رویدادهای روزانه فرزند خود حسّاس شوند و تغییرات محیطی او را با دقت بررسی کنند. حتی می‌توانند علائق و انگیزه‌های جدید او را بشناسند.

در مواردی امکان دارد که کودک نتواند علت ترس خود را به والدین خود بگوید، در آن صورت والدین می‌توانند از او بخواهند که با کشیدن نقاشی، ترس خود را به تصویر بکشد و بادقت کردن در نوع رنگ‌هایی که کودک برای به تصویر کشیدن ترس خود، انتخاب می‌کند، می‌توان پی به شدت اضطراب و ترس‌های او برد. به عنوان مثال؛ رنگ‌های تیره، مات و تاریک اضطراب و ترس او را نشان می‌دهند و گاهی هم کودک با خط خطی کردن تصویر کشیده شده، سعی در از بین بردن و محو کردن عامل ترسی خود دارد.

سپس بعد از نقاشی کشیدن کودک، والدین می‌توانند از او بخواهند که در مورد نقاشی‌اش تصحبت کند و با سوالات ساده‌ای که والدین از کودکشان می‌پرسند، می‌توانند پی به عامل ترس او ببرند؛ مثلا از او سوال کنند؛ تصویری که کشیده‌ای شبیه چیست؟، تو را یاد چه می‌اندازد؟ و ...

البته باید توجه داشت که در پاسخ گرفتن از کودک، نباید او را مجبور کرد، بلکه سعی کرد ایجاد آرامش و امنیت روانی در مورد سوالات پاسخ دهد.

راهکاری بعدی این است که با روشن نگه داشتن یک چراغ کم نور و یا چراغ خواب در اتاق کودک، می‌توان اتاق را از تاریکی محض درآورد. باید دقت داشت که نور چراغ خواب بهتر است آبی یا سبز باشد.

همچنین انجام بعضی از بازی‌ها در تاریکی باعث کم شدن ترس کودک می‌شود؛ مانند بازی در جلوی نور چراغ یا شمع به صورت سایه بازی و ...